طناب زنی
در رابطه با پیدایش طناب بازی بین محققین اختلاف نظر می باشد بعضی از محققین معتقدند که طناب بازی در یونان باستان آغاز شده و بعضی بر این باورند که لبتدا در چین و مصر شروع شده و سپس به سایر نقاط گسترش یافته است .
در حال حاضر میلیونها نفر زن و مرد ، پیر و جوان در تمام دنیا به طناب بازی مشغولند و از آن لذت می برند . طناب بازی فعالیتی است که به شکل ساده اش برای کودکان 4 تا 5 سال و بصورت پیشرفته اش برای قهرمانان ورزشی مناسب است . در سال 1980 میلادی سازمان بین المللی طناب بازی و انجمن طناب بازی کانادا تأسیس شد و در سال 1991 میلادی فدراسیون جهانی طناب بازی تشکیل گردید .
فواید و مزایا
طناب بازی یک فعالیت بدنی کامل و مناسب است ، روی قلب و عروق و دستگاه تنفس اثر مثبت گذاشته ، باعث ازدیاد هماهنگی بین عصب و عضله ، سرعت ، استقامت ، چابکی و ریتم بدن می شود . طناب بازی ضمن کمک به کنترل وزن بدن به بهبود وضعیت عمومی آن نیز مساعدت می کند . به بدن فرم داده به ویژه موجب تقویت عضلات پشت ساق پاها می شود .
از بروز ضعف های موجود در پاها به خصوص از صاف شدن کف پاها جلوگیری می کند . و از همه مهمتر فشارهای عصبی ، دلواپسی و افسردگی را کم کرده و در نتیجه اعتماد به نفس را افزایش می دهد .
ضمناً به دانش آموزان امکان می دهد تا حداکثر فعالیت بدنی را در حداقل زمان و مکان و تقریباً بدون داشتن هیچگونه وسیله گران قیمتی انجام دهند .
وسایل مورد نیاز
الف ) یک جفت کفش ورزشی چند منظوره که کاملاً اندازه پاها باشد .
ب ) پیراهن و شلوار ورزشی که مانع حرکت آزادانه بدن و تبخیر عرق نشود .
ج ) طناب بازی که جنس آن از پلاستیک شیشه ای با دسته های کائوچوئی تهیه شده باشد .
د ) برای تمرین طناب بازی فضایی به ابعاد 3*3*3 متر مناسب است . بهتر است کف محلی که در آن طناب بازی می شود ضربه گیر باشد تا به پاها صدمه ای وارد نشود . معمولاً اماکنی که کف آنها را پارکت یا تارتان است برای طناب بازی مناسب تر است .
اندازه طناب مناسب جهت تعیین مناسب اندازه طناب ، هر شرکت کننده با در دست گرفتن دسته های طناب روی آن می ایستد . سپس دسته های طناب را بطور افقی تا زیر بغل بالا می آورد . در این حالت طناب کاملاً کشیده است . اگر دو سر طناب پایین تر از خط کمر یا بالاتر از آن باشد طناب برای این فرد مناسب نیست بنابر این اندازه طناب باید تنظیم شود .
در صورتی که طناب برای شرکت کننده بلند باشد برای کوتاه کردن آن می توان یک یا دوسر طناب را از زیر دسته ها گره زد و بالاخره نحوه گذاشتن دسته های طناب به گونه ای است که منتهی الیه دسته طناب متصل است در دست گرفته شود و انگشتان شست به سمت بالا قرار گیرد تا گردش طناب به آسانی انجام شود .
راهنمایی های آموزشی
1- بهتر است برای جلوگیری از بروز حوادث ناگوار از دانش آموزان خواسته شود که قبل از شروع حرکات ، طناب های خودشان را چهارلا نموده و در دست چپ نگهدارنده و پس از استقرار در محلهای مناسب با فرمان معلم شروع به طناب بازی نمایند .
2- لازم است قبل از شروع طناب بازی چند دقیقه برای گرم کردن عمومی بدن اختصاص یابد .
3- دانش آموزان می یابد در حین طناب بازی بدنشان را راست نگه داشته و به جلو نگاه کنند .
4- در هنگام فرود ، روی سینه پا بوده و کمی زانوهایشان را خم کنند
5- دانش آموزان می باید حرکات را به آهستگی شروع کنند و پس از مدتی عضلات بدنشان را منبسط کرده و از انجام دادن طناب بازی لذت ببرند .
ارتباط و اثرات طناب زنی با ورزشهای دیگر
1- ورزشهای راکتی
یک برنامه طناب زنی برای تقویت عضلات چشم ، دست و هماهنگی پاها ، چالاکی دستها و پاها ، برای سرویس زدن ، دریافت کردن و رسیدن به موقع به توپ در رشته هایی مانند تنیس ، بدمینتون ، تنیس روی میز و اصولاً ورزشهای راکتی مؤثر بوده و برای استقامت عضلات کمر و دستها و همچنین قدرت گرفتن راکت مفید میباشد .
2- ورزشهای توپی
شامل بسکتبال ، فوتبال ، فوتبال آمریکایی ، بیسبال ، سافتبال و غیره می باشد . برای پیشرفت و تقویت در موارد زیر برنامه طناب زنی می تواند کمک نماید و سطح ورزشکار را بالا ببرد .
1- ریتم و زمانبندی ورزشکار را تقویت نماید .
2- شتاب و مقدار جهش در پریدنها را افزایش می دهد .
3- سرعت و چابکی را در منطقه های کوچک بالا می برد .
4- موجب افزایش قدرت در عضلات بزرگ ران ، زانو و مچ پاها می شود .
5- هماهنگی بهترین عضلات دست و پا و چشم را بوجود می آورد .
6- موجب افزایش استقامت و ثبات برای انداختن و پرتاب کردن و بلوکه کردن ، شوت نمودن و نگه داشتن و حتی حمل توپ و ضربه به توپ می شود .
7- به طور جالبی موجب افزایش قدرت دریبل ، نگهداری توپ ، دریافت و پرتاب کردن آن می شود .
8- برای اینکه توپ روی پاها باقی بماند و به اصطلاح توپ بچسبد ، مفید میباشد .
9- برای اینکه ورزشکار در سطح عالی و بین المللی رقابت نماید و در آن میادین بتواند به موقع دستورات مختلف حرکتی را به عضلات خود بفرستد نیاز به اجرای برنامه طناب زنی دارد .
3- ورزشهای تشکی
شامل کشتی ، جودو ، ژیمناستیک ، ورزشهای رزمی و غیره شده که برای تقویت در موارد زیر برنامه طناب زنی مفید ومؤثر است .
1- برای تقویت مهارتهای دست در دست و پا در پا
2- موجب افزایش چابکی در دستها و پاها می شود .
3- موجب تقویت عضلات کف پائی می شود .
4- سرعت عمل و عکس العمل را افزایش داده و حرکات و ضربات پرخروش و انفجاری را تقویت می نماید .
5- برای تقویت قفل نمودن دستها دورکمر و حالت برعکس یعنی گرفتن توسط حریف مفید می باشد .
6- مچ پاها و عضلات پاها را برای فرود از ارتفاع زیاد تقویت می نماید .
7- هماهنگی و تعادل را افزایش می دهد .
8- موجب بالا بردن سیستم انرژی هوازی و غیر هوازی می شود .
9- برای کنترل وزن و سوزاندن کالری در مدت کوتاه مفید می باشد .
4- بوکس
1- طناب زنی با بوکس مترادف است و ورزشکاران بزرگ و برجسته این رشته مانند محمد علی کلی ، سوگار ، ری لونارد ، روبرت دوران ، اوسکاردل هویا ، مایک تسیون و قهرمانان دیگر از برنامه طناب زنی به عنوان برنامه اصلی و تمرینی خود استفاده می کرده اند .
2- برنامه طناب زنی در ورزش بوکس باید به گونه ای باشد که انرژی مورد نیاز ورزشکار را در مسابقه تأمین نماید به عبارتی شبیه سازی انجام بگیرد ، یعنی انرژی مورد نیاز در هر راند و حاصل آن ضربدر راندی که ورزشکار در آن قراردارد توسعه برنامه طناب زنی تقویت گردد .
3- بوکسورها نیاز به تمرکز ، سریع دویدن ، با قدرت طناب زدن ، دوبار طناب را رد کردن و یک پا در میان حرکت را انجام دادن ، دارند .
4- طناب زدن سریع و طناب زنی با طناب سنگین ، یا افزایش حوله یا کیسه ای به دور طناب می تواند برای تقویت آمادگی قلبی ، عروقی و انجام حرکتهای انفجاری مفید باشد .
5- یک قهرمان بوکس نیاز به حرکتهای پا دارد و خیلی برایش مهم است ، طناب زنی به پیشرفت و تقویت آن کمک می کند . اجرای برنامه طناب زنی موجب تقویت و پیشرفت حرکات پا در ورزش بوکس می شود .
6- موجب تقویت عضلات کف پائی می شود که معمولاً بوکسورها برای بالا بردن تعادل خود به آن نیاز دارند .
7- موجب تقویت تغییر وضعیت یا به اصطلاح جا خالی بوکسور می گردد
8- موجب تقویت سرعت عکس العمل ، هماهنگی ، تعادل ، ریتم و قدرت دستها و پاها و کمر و ساعدها می شود.
5- رزشهای چوبی مانند هاکی و غیره
1- برنامه طناب زنی موجب افزایش قدرت چوب دستی شده و عضلات مچ و دستها را تقویت می نماید .
2- برای زدن ضربات کنترلی در بازیها مفید است .
3- مچ پا و زانوها را برای چرخشها ی سریع آماده می نماید .
6- دو و میدانی
1- طناب زنی در موقعیکه ورزشکار شروع به چرخش محیطی بصورت انفجاری می نماید ، تعادل آن را پیشرفت می دهد مانند پرتاب دیسک و چکش
2- در موقع استارت سریع ، ورزشکار شتاب عمودی به خود می گیرد .
3- تمرکز روی پیروزی را افزایش می دهد .
4- موجب افزایش قدرت زانوها ، پاها و مچ پاها می شود .
7- دوچرخه سواری
شامل موارد دوچرخه سرعت ، جاده ای ، کوهستان و غیره
1- موجب افزایش قدرت گرفتن فرمان دوچرخه می شود .
2- قدرت و استقامت شانه ها ، زانوها و آرنج و چالاکی پاها را افزایش می دهد .
8- سوارکاری
1- طناب زنی به قدرت پاها ی ورزشکار کمک می کند .
2- موجب تقویت عضلات برگشت معده که برای سوارکاری روی اسب مورد نیاز است ، می گردد.
3- موجب تقویت کنترل و تعادل بدن در هنگام سوار کاری پرش با اسب می شود.
4- موجب تقویت استقامت ، توان و قدرت ورزشکار می شود .
5- قدرت مچ دست را برای گرفتن و مهار کردن در اسب سواری افزایش می دهد .
9- ورزشهای آبی
مانند شنا ، واترپلو ، غواصی ، چهار شنا و غیره
1- ورزشهای آبی نیاز به حجم زیاد و ظرفیت بالای ششها دارد و اجرای برنامه طناب زنی برای تقویت آن بسیار مفید است .
2- برای حرکات انفجاری ، چرخش بهتر ، استارت و برگشت بهتر مفید است .
3- برنامه طناب زنی ریتم ، زمانبندی و تمرکز را بهبود می بخشد .
10-ورزشهای روی یخ
مانند اسکیت ، پاتیناژ ، اسکیت سرعتی ، هاکی و غیره
1- قبل از قرار گرفتن روی یخ طناب زنی بطور عالی برای گرم کردن بدن بسیار مفید است .
2- قدرت زانو و آرنج را افزایش می دهد .
3- تعادل ، هماهنگی ، قدرت انفجاری و زمان بندی برای پریدن و یا چرخیدن و حرکتهای سریع پا را نیز توسعه می دهد .
4- فعالیت بسیار مفیدی است برای خارج از پیست
5- برای اجرای حرکتهای ظریف و دقیق ، باید در همه اندامها قدرت و هماهنگی مناسبی بوجود آمده باشد که برنامه طناب زنی میتواند بسیار مفید واقع شود .
11-ورزشهای روی برف
اسکی ، سورتمه و غیره
1- اجرای طناب زنی موجب تقویت ، تعادل ، هماهنگی ( پاها و زانوها ) ، و همچنین قدرت برای تیک اف و فرود های ناگهانی میشود .
2- قدرتهای انفجاری را برای پریدنها توسعه می دهد .
12- ورزشهای دیگر
مانند : بولینگ ، گلف ، تیراندازی با تیر و کمان ، تیراندازی و غیره
1- برای تبراندازی ریلکس نمودن عضلات مهم است که طناب زنی موجب تقویت آن می شود .
2- موجب تقویت ریتم و زمان بندی و حرکتهای تاب خوردن می شود .
3- حرکتهای انفجاری برای پریدن ، چرخیدن و تابیدن را تقویت می کند .
4- موجب تقویت استقامت در عضلات دست و مچ دست برای نگهداشتن وسیله به سمت هدف می شود .
5- هماهنگی دست و چشم و زمان عکس العمل را افزایش میدهد .
قوانین و مقررات فنی مسابقات طناب بازی
مواد مسابقه
1- پرش جفتی از جلو بمدت یک دقیقه
2- پرش یکبار پریدن و دوبار رد کردن طناب از زیر پاها از جلو
3- برنامه اجباری
وسایل و امکانات مورد نیاز
1- طناب بازی به طول 5/2متر به تعداد شرکت کنندگان
2- فضای باز یا زمین والیبال و غیره
3- کورنومتر به تعداد مورد نیاز
4- برگ ثبت امتیازات
تعداد نفرات هر تیم
هر تیم شامل 5 نفر است و امتیاز چهار نفر برتر به حساب می آید .
لباس شرکت کنندگان
هر تیم شرکت کننده با لباس متحدالشکل و یک رنگ و کفش مناسب در مسابقات حاضر می شود .
هیأت ژوری و تشکیلات
مسابقات بوسیله هیأت ژوری شامل
یک سرپرست ، 3 سر داور ، 4 تا 6 داور ، یک وقت نگهدار و چند منشی برگزار می شود .
امتیازات
الف ) تیمی در این مسابقات به مقام قهرمانی می رسد که جمع امتیاز چهار نفر از پنج نفر شرکت کننده از سایر تیمها بیشتر باشد
ب ) شرکت کننده ای در این مسابقات به مقام قهرمان قهرمانان می رسد که جمع امتیاز او در سه قسمت از سایر شرکت کنندگان بیشتر باشد .
ج ) به تیم ها و نفرات برتر در هر قسمت مدال و حکم تعلق خواهد گرفت
نحوه برگزاری مسابقات
پرش جفتی از جلو به مدت یک دقیقه
1- به شرکت کننده ای که بتواند در مدت یک دقیقه 200 بار طناب بزند 20 امتیاز تعلق می گیرد
2- شرکت کنندگانی که بتوانند بیشتر از 200 بار حرکت یک بار رد کردن طناب را انجام دهند به ترتیب مقام اول ، دوم و سوم را کسب خواهند کرد .
II یک بار پریدن و دوبار رد کردن طناب از زیر پاها از جلو
1- هر شرکت کننده ای که بتواند بدون وقفه 25 بار طناب را از زیر پاهایش رد کند امتیاز 25 تعلق می گیرد.
تذکر : شرکت کنندگانی که بتوانند بیشتر از 25 بار رد کردن طناب را انجام دهند به ترتیب مقام اول ، دوم و سوم را کسب خواهند کرد .
III برنامه اجباری
برنامه اجباری شامل :
1- یک بار پریدن و یکبار رد کردن طناب از زیر پاها از جلو ( چهار مرتبه با دو پا ، چهار مرتبه روی پای چپ ، چهار مرتبه روی پای راست و چهار مرتبه با دو پا )
2- پنجه و پاشنه چهار جفت ( 8 مرتبه )
3- پریدن ساده از جلو ( 4 مرتبه )
4- ضربدر جلو ( 4 مرتبه )
5- دو بار پریدن و یک بار رد کردن طناب از جلو (چهار مرتبه با دو پا ، چهار مرتبه روی پای چپ ، چهار مرتبه روی پای راست . )
6- گهواره 4 تا پای راست – 4 تا پای چپ
7- در جا دویدن 12 مرتبه یا چرخش
نتیجه گیری
در کشور ما اغلب به علت عدم اطلاع از فواید طناب بازی به این فعالیت مهم و با ارزش آن طور که باید و شاید توجه نمی کنند . از آنجایی که طناب بازی از یک طرف بر تمام عوامل آمادگی جسمانی ، حرکتی انسان اثر مثبت می گذارد و از طرف دیگر قابل دسترسی برای عموم می باشد و ضمناً برای تمرین به محل مشخص و زمان معین نیاز ندارد بنابر این در نظر است از این فعالیت مؤثر و مفید برای بالا بردن سطح آمادگی جسمانی ، حرکتی دانش آموزان ، همگانی کردن ورزش در مدارس و پر کردن اوقات فراغت آنان و بالاخره ایجاد فرصت برای شرکت دانش آموزان در مسابقات استفاده کرد